از بورَک قونیه تا وحدت وجود
تاریخ انتشار: ۳۰ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۳۰۸۳۳
عصر ایران؛ شیرو ستمدیده - كار مولاناخوانی ما در نوبت قبل به اين فراز از مقالۀ نخست كتاب فيه ما فيه رسيد:
«هر حقيقت كه تو را جذب میكند چيز ديگر غير آن نباشد، همان حقيقت باشد كه تو را جذب كرد يوم تُبلی السّرائر. چه جای اين است كه میگوييم. در حقيقت كِشنده يكی است اما متعدد مینمايد. نمیبينی كه آدمی را صد چيز آرزوست گوناگون؟ میگويد تُتماج خواهم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
كسانی كه به استانبول و ساير شهرهای تركيه رفتهاند، احتمالا با غذايی به نام بورك هم آشنا شدهاند. بورك غذايی است مركب از سبزی و پنير يا گوشت كوبيده كه در خمير میپيچند و در روغن سرخ میكنند. قليه هم كه گوشت بريان است. تتماج تقريبا همان آش رشتۀ خودمان است. در واقع آشی است كه با نان و خمير میپزند.
مولانا میگويد گرسنگی يكی است و غذا متعدد. كِشندهاي كه اصل است و واحد است ولی متعدد مینمايد، ميل به غذا خوردن است و تا وقتی كه اين ميل در وجود آدمی ارضا نشود، غذاهای گوناگون مطلوب و محبوب آدميزادند و کسی كه بر سر سفرهای رنگارنگ و آراسته به غذاهای گوناگون مشغول خوردن است، «چون از يك چيز سير شد میگويد هيچ از اينها نمیبايد.»
كليدیترين جملۀ مولانا در اين فراز از فيه ما فيه اين جمله است: «در حقيقت كِشنده يكی است اما متعدد مینمايد.» اين جمله البته لزوما جنبۀ توحيدی ندارد و میتوان در حوزههای ديگری غير از الهيات نيز از آن استفاده كرد اما قسمت اول جمله (در حقيقت كشنده يكی است)، شباهت زيادی به اين بيت مشهور هاتف اصفهانی دارد: كه يكی هست و هيچ نيست جز او/ وحدهُ لا الهَ الّا هو.
هاتف در بند اول از ترجيعبند مشهورش میگويد شبی اتفاقا به خلوت پير مغان و مغبچگانِ سيمينعذارِ گلرخسار راه يافته و در گوشهای پنهان شده است:
من شرمنده از مسلمانی
شدم آنجا به گوشهای پنهان
پير پرسيد: كيست اين؟ گفتند:
عاشقی بیقرار و سرگردان
گفت: جامی دهيدش از میِ ناب
گرچه ناخوانده باشد اين مهمان
ساقی آتشپرست آتشدست
ريخت در ساغر آتشِ سوزان
چون كشيدم نه عقل ماند و نه هوش
سوخت هم كفر از آن و هم ايمان
مست افتادم و در آن مستی
به زبانی كه شرح آن نتوان
اين سخن میشنيدم از اعضا
همه حتی الوريد و الشريان
كه يكی هست و هيچ نيست جز او
وحدهُ لا الهَ الّا هو
قطعا مولانای وحدت وجودی هم با اين بيت هاتف موافق است و از آن جملهاش اين معنا نيز مستفاد میشود، ولی اينكه «كشنده يكی است اما متعدد مینمايد»، در بسياری از حوزههای جهان هستي و زندگي بشر مصداق دارد. مثلا زيستشناسان و فيزيولوژيستها گفتهاند كه ترشح غدد فوق كليوی موجب افزايش آدرنالين در خون انسان میشود و افزايش آدرنالين با ماجراجويی و هيجانخواهی نسبت عميقی دارد. يعنی افراد ماجراجو معتادند به آدرنالين بالا در خونشان. و علت اين اعتياد، همان فعاليت غدد فوق كليوی است كه منجر به شكلگيری عادت ماجراجويی در چنين افرادی میشود.
پس هيجانطلبيهای متعدد و گوناگون افراد، نهايتا از يك چيز نشأت میگيرد و آن چيزی نيست جز يك عامل فيزيولوژيك در وجودشان. كمااينكه خوراكطلبیهای متعدد افراد نيز، چنانكه مولانا میگويد، نهايتا علتی فيزيولوژيك دارد و آن چيزي نيست جز كاهش سوخت بدنشان.
در واقع در بسياری از اين موارد، اگر مجهز به دانش علمی باشيم میتوانيم بگوييم «پس معلوم شد كه ده و صد نبود بلكه يك چيز بود.»
شناخت علمی هم چنين نشان میدهد بسياری از تحولات رخداده در طبيعت هم، كه متعددند، منشأ و علتشان يكی است. مثلا افزايش خشكسالی، از بين رفتن يخهای قطبی، آتشسوزیهای گسترده، توفانهای مخرب، رعدوبرقهای مرگبار و حتی امواج سرما، همگي محصول گرم شدن كرۀ زميناند.
در واقع مولانا در فقرۀ مذكور، از وحدتی سراغ میگيرد (يا خبر میدهد) كه در پشت كثرت پنهان است و نياز به رونمايی دارد. با اين نگاه، بسياری از كثرتها در حوزههای گوناگون هستی، به وحدت منتهی میشوند. يعنی از دل يك امر، امور گوناگونی بيرون آمده و ناظرِ اهل تأمل میتواند، در حركتی معكوس، از كثرت به وحدت برسد.
اما اگر اين نگاه را بسط دهيم، به همان مدعای هاتف میرسيم: كه يكی هست و هيچ نيست جز او. يعني در اثر اين بسط، بساط كثرت به كلی جمع میشود. يا اگر كمی كوتاه بياييم، شأن كثرت چيزی نيست جز ظهورات و تجليات گوناگون يك چيز. و آن چيز، چيزی نيست جز آفرینندۀ همه چیز!
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: مولانا و قرآن و ایمان و گمان در چادر کسی پنهان استمنبع: عصر ایران
کلیدواژه: فیه ما فیه مولانا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۳۰۸۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ترکیب پرسپولیس مقابل سپاهان (احتمالی)
تیم فوتبال پرسپولیس تهران در چارچوب هفته بیستوپنجم لیگبرتر از ساعت ۱۹:۳۰ میزبان سپاهان اصفهان خواهد بود.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، تیمهای فوتبال پرسپولیس تهران و سپاهان اصفهان امروز _چهارشنبه دوازدهم اردیبهشت_ در چارچوب هفته بیستوپنجم رقابتهای لیگ برتر فوتبال باشگاههای ایران از ساعت ۱۹:۳۰ در ورزشگاه آزادی به مصاف یکدیگر میروند و الکلاسیکوی فوتبال ایران را در حضور تماشاگران برگزار خواهند کرد.
در ادامه ترکیب احتمالی تیم فوتبال پرسپولیس تهران برای مصاف با سپاهان اصفهان را مورد تحلیل و بررسی قرار خواهیم داد؛
اوسمار ریسک میکند یا بیرو به چارچوب برمیگردد؟گقته میشود علیرضا بیرانوند به این بازی مهم و حساس رسیده به ترکیب اصلی قرمزها بازخواهد گشت. با احتمال ضعیفتر شاید امیررضا رفیعی در دقیقه نود در ترکیب ابتدایی قرمزهای پایتخت قرار بگیرد. اگر بیرانوند به ترکیب برگردند شاید نسبت به بازی قبل این تیم با آلومینیوم در اراک، یک تا سه تغییر را در ترکیب اصلی سرخها اتفاق بیفتد.
همان مدافعان میانی همیشگی در ترکیب اصلیضعف دفاعی و اشتباهات عجیب زوج گیورگی گولسیانی و محمدحسین کنعانیزادگان در برخی لحظات بازی پرسپولیس مقابل آلومینیوم اراک، بعید است آنها مقابل سپاهان فیکس نباشند. در سمت چپ خطدفاعی عبدالکریم گزینه معتمد اوسمار در این پست است و جدال او با رامین رضاییان جالب خواهد شد. باتوجه به محرومیت دانیال، اوسمار باید از بین وحدت و فرجی یکی را انتخاب کند که هر کدام ریسک مخصوص خود را دارد. وحدت بعد از حدود یک ماه مصدومیت برگشته و فرجی در اراک نمایش خوبی نداشته اما شانس وحدت بیشتر خواهد بود.
پرسپولیس میانهزمین را با سپاهانیهای سابق میبنددبهنظر نمیرسد زوج سروش رفیعی و مسعود ریگی دستخوش تغییر شود و این دو هافبک باید مقابل تیم سابقشان جنگ وسط زمین را ببرند. باوجود آن زخم عمیق روی آشیل پای اورونوف مثل بازیهای قبل در این پست بازی میکند و نقطه امید سرخها در فاز حمله است. همچنین علیرغم نمایش نهچندان جالب مهدی ترابی در برابر آلومینیوم اراک، انتظار میرود وی در این بازی در فاز تهاجمی پرسپولیس یک وزنه موثر باشد.
عیسی آلکثیر خیلیزود به سپاهان رسیدچنانچه امید عالیشاه به بازی امروز برسد بازهم شاید فیکس نشود و احتمالاً یک بازیکن از زوج محمد خدابندهلو و وحید امیری بهجای وی بازی خواهند کرد که بهنظر میرسد شانس محمد خدابندهلو بیشتر باشد. برای پست مهاجم گزینه دیگری بهغیر از عیسی آلکثیر وجود ندارد که باید مقابل تیم سابق خود در نیمفصل اول در کنار اوستون اورونوف مهاجم آماده اینروزهای پرسپولیسیها بدرخشد.
ترکیب احتمالی پرسپولیس مقابل سپاهان:علیرضا بیرانوند، گیورگی گولسیانی، محمدحسین کنعانیزادگان، عبدالکریم حسن، وحدت حنانوف، مسعود ریگی، سروش رفیعی، محمد خدابندهلو، مهدی ترابی، اوستون اورونوف و عیسی آلکثیر.
کد خبر 749585